De avonden door Gerard Reve

Lange avonden en theorieën over kaalheid

Inleiding
Ik heb dit boek gekozen omdat ik over deze schrijver wel vaker heb gehoord, een link over de biografie van de schrijver vind U hier. Ik heb het boek in een oude boekenwinkel zien liggen en hierdoor ben ik het gaan lezen. De tijd waarin het verhaal werd geschreven, rondom de Tweede Wereldoorlog, sprak mij daarnaast ook aan. Na het lezen van het boek en deze recensie heb ik besloten mij aan te sluiten bij de recensie. Hieronder beschrijf ik uitgebreid mijn mening over het boek, de samenvatting, de thema's etc.

Korte omschrijving waar dit boek over gaat

Het aftellen voor het nieuwe jaar begint voor Frits Egters op de vroege morgen van 22 december 1946, tien avonden lang beschrijft dit boek de alledaagse gebeurtenissen van deze man.  Overdag houdt hij zich bezig met z’n werk en 's avonds gaat hij op bezoek bij vrienden of familie door verveling. Deze bezoekjes zitten vol nare opmerkingen, sadistische grappen en ongemakkelijke stiltes. Ook thuis heeft Frits Egters een nogal kille situatie en daardoor is hij het liefst van huis. Toch eindigt het verhaal op Nieuwjaaravond met een onverwachte ietwat hoopvolle wending: Waarna Frits Etgers op straat God aanroept om meedogen af te smeken voor zijn ouders en voor hemzelf heeft hij toch hoop. Thuis wenst hij zijn ouders welterusten, overtuigt zich ervan in de spiegel dat hij leeft en ademt en valt in een droomloze slaap. Een verder samenvatting over het verhaal vind U hier.

Mijn mening over het boek, thema's en het plot

Dit debuutalbum van Gerard Reve heb ik met moeite uitgelezen, de in details beschreven gebeurtenissen en de herhalingen van grappen begonnen na het eerste hoofdstuk al te vervelen. Dit boek weergeeft het leven van een persoon na de oorlog en diegene, Frits Egters, gaat hierdoor nadenken over de zin van het leven. Angst en de dood zijn dan ook twee thema’s die uitvoerig aan bod komen in dit verhaal.  De angst voor stiltes, wanorde, geleerdheid en lichamelijk verval komen duidelijk naar voren, ook in zijn Frits zijn dromen.

De hoofdpersoon

Aan Frits Egters, de hoofdpersoon van dit verhaal, erger ik me vanaf het begin. Hij heeft een bepaalde sleur in zijn leven waardoor je bij het lezen van dit boek in diezelfde sleur geraakt. Zijn gedachtes gaan uit naar godslastering, sadisme en het naar boven halen van het negatieve. Dit doet hij door middel van nare opmerkingen te maken over het uiterlijk van zijn ‘dierbaren’, denk  aan het opmerken van kaalheid bij zijn vrienden. Het leedvermaak wordt duidelijk gemaakt door het praten over ernstige ziektes in samenhang met humor maar ook het pijn doen van dieren kwelt hem niet. Daarom zie ik geen enkele overeenkomst met de hoofdpersoon en vind ik het een koud figuur.

Diepere betekenis van het boek

Toch heeft het uitermate bespreken van details in dit boek een bedoeling, want dit is hetgeen wat de hoofdpersoon zoekt, namelijk een samenhang geven aan deze reeks van details oftewel een zin. Deze informatie heeft mij er toe gezet om verder te zoeken wat de bedoeling van de schrijver was. Het is een beeld creëren van de tijd na de oorlog en ook heeft dit boek een autobiografische achtergrond, hiervan probeert de schrijver door middel van ironie afstand te doen door middel van de boodschap aan het begin van het boek: “Elke gelijkenis van figuren of voorvallen in dit verhaal met werkelijke personen of gebeurtenissen is toevallig”. Als je het vanuit dat perspectief leest en bekijkt is het de schrijver dan ook aardig gelukt, maar bij mij kwam het over als een langdurige opeenvolging van gebeurtenissen die geen enkel samenhang vertoonde.

Het toneelstuk

Op basis van dit boek is er een toneelstuk gemaakt door Bos Theater Producties.